جهان بی نهایت

جهان بی نهایت

مسعود ناصری

دلایل خوبی وجود دارند که نشان می‌دهند جهان ما بی نهایت بزرگ است. اگر این باور من درست باشد پس باید بی‌نهایت منطقه مانند این قسمت از جهان که ما در آن به سر می‌بریم (که اندازه قابل مشاهده آن عرضی برابر 80 میلیارد سال نوری دارد) وجود داشته باشد. بر طبق مکانیک کوانتوم، یکی از تبعات چنین باوری این خواهد بود که باید تعداد اتفاقاتی که در محدوده زمانی محدودی از بیگ بنگ به این طرف در هر یک از این مناطق جهان رخ داده است عدد معینی باشد. اینجا، در عبارت بالا، منظور من از اصطلاح «اتفاق» تنها محدود به اتفاقاتی که زمینه‌ساز ایجاد تمدن با‌شعوری شده باشند نمی‌شود، بلکه شامل هر پدیده‌ای چه در حد بسیار بزرگ و چه در حد اتمی می‌شوند. اضافه کنم که تعداد اتفاقات ممکن عدد فوق‌العاده بزرگی است. حدود 10 به توان 10 به توان 150 تخمین زده شده است (که هرچند بزرگ است ولی بی‌نهایت نیست).

بنابراین بی‌نهایت منطقه مشابه منطقه ما در جهان وجود دارد ولی تعداد اتفاقاتی که در هر یک از این مناطق به وقوع می‌پیوندند هرچند که بسیار زیاد است ولی محدود می‌باشند. همین دلیل کافی است قبول کنیم که در این بی‌نهایت منطقه هر اتفاق ممکنی می‌تواند روی دهد و لذا باید تعداد اتفاقاتی که عین آنها در منطقه ما رخ می‌دهند نیز بی‌نهایت باشد. نتیجه اینکه اگر شغل مورد نظرتان را نتوانسته‌اید به دست بیاورید، یا در کنکور نمره کم آورده‌اید ناامید نشوید چون در بی‌نهایت زمین دیگر شغل مورد نظرتان را به دست آورده‌اید و در کنکور هم قبول شده‌اید!

از طرف دیگر، اگر این باور من واقعیت داشته باشد، آنگاه تصور اینکه ما تنها موجودات با‌شعور جهان هستیم تصور بیهوده‌ای خواهد بود چرا که بی‌شمار تمدن پیشرفته در سرتاسر این جهان بی‌نهایت پراکنده است. من که وقتی به این موضوع فکر می‌کنم دچار اندوه می‌شوم ولی خوب احتمالا واقعیت داشته باشد.

همچنین، باور دارم (هرچند از عهده اثبات برنمی‌آیم) که زمانی خواهد رسید که انبساط این قسمت از جهان که ما در آن به سر می‌بریم متوقف گردد و طی فرآیند «در هم خورد شدن بزرگ» (Big Crunch) یا همان فرآیند برعکس بیگ بنگ از بین برود که البته این 20 میلیارد سال و شاید بیشتر طول خواهد کشید.

برگرفته از یادداشت‌های الکساندر ویلنکین (Alexander Vilenkin)؛ فیزیکدان و مدیر انیستیتوی کیهان‌شناسی دانشگاه توفتس (Tufts University) و یکی از دو نویسنده کتاب ریسمان‌های کیهانی و دیگر نقص‌های توپولوژیکی (Cosmic Strings and Other Topological Defects)